De metafrastische martelaarsakte van de heilige Thekla

Amber Ivanov (Universiteit Gent)

Deze lezing is geïnspireerd door de recente ontwikkelingen rond een uniek manuscript (hier: “Hilandar Metafrast °2”), dat tot op de dag van vandaag nog geen naam kent en als een van de enige handschriften binnen de Slavia Orthodoxa enkel metafrastische levens en martelaarsakten in het Oudkerkslavisch vertegenwoordigt. Dit metafrastisch menologion, waarin de hagiografische teksten zijn opgenomen voor de viering van heiligen uit de tweede helft van september, is in een 14e eeuws manuscript bewaard, dat hoogstwaarschijnlijk werd opgemaakt in het Hilandar klooster op de Athosberg. Samen met het manuscript ZIIIb20 – ook bekend als de “Hilandar Metafrast”, waarin teksten zijn opgenomen voor de viering van feestdagen tijdens de eerste helft van de maand september – representeren zij het complete menologion voor de maand september. Er wordt dan ook gesuggereerd dat deze twee manuscripten eens één geheel vormden. Aangezien “Hilandar Metafrast °2” tot dit jaar deel was van de privé-collectie van een anonieme verzamelaar, is nog geen onderzoek verricht omtrent dit verbluffende manuscript.

Elke tekst binnen dit manuscript is een suo generis tekstgetuige, aangezien geen van de teksten, zelfs niet in een andere redactie dan de 14e eeuwse Athon-redactie, teruggevonden is in andere manuscripten. Hetzelfde geldt voor de martelaarsakte van de heilige Thekla, die tot nu toe nog steeds de enige kopie is van de metafrastische versie van dit verhaal. In deze lezing zal ik het hebben over de eerste resultaten van mijn linguïstische analyse van de tekst en over de zoektocht naar het origineel en de verhouding van de tekst met dat Griekse origineel.