Slavische films – seizoen 2023-2024

Slovenië 2018, Miha Mazzini & Dusan Joksimovic

Izbrisana (Erased) is een film van Miha Mazzini gebaseerd op zijn gelijknamige boek.

We volgen Ana, een jonge moeder die net bevallen is in het lokale ziekenhuis. Alles is in orde, maar er blijkt een klein probleem te zijn met haar papierwerk: haar dossier is niet te vinden in de computer. Eerst denkt het personeel dat het om een tijdelijk dataprobleem gaat door slechtwerkende software. Heel snel, echter, blijkt er meer aan de hand te zijn. Ana raakt steeds meer verward in een web van bureaucratie dat Kafkaiaanse proporties aanneemt. Doordat ze geen dossier heeft, heeft ze geen recht op sociale zekerheid, een permanent adres, en zelfs geen recht op haar kind. Ze wordt brutaal gedwongen om haar pasgeboren dochter achter te laten totdat alles opgelost is.

Uiteindelijk blijkt dat Ana niet ingeschreven is in het bevolkingsregister en dus als buitenlander wordt beschouwd, ook al heeft ze haar hele leven in Slovenië doorgebracht. Legaal bestaat ze eigenlijk niet, waardoor haar kind als wees wordt geregistreerd en op een lijst voor adoptie terechtkomt. De film gaat met dit verhaal in (op de gevolgen) van een donkere bladzijde uit de Sloveense geschiedenis. In 1991, na de Sloveense onafhankelijkheidsverklaring, heeft de overheid immers 2% van de bevolking uit het bevolkingsregister geschrapt.

De film is uitgebreid gelauwerd en viel onder meer in de prijzen tijdens het FEST International Film Festival (2019), het Pula Film Festival (2019) en het Slovene Film Festival (2018).

Bulgarije 2008, Stefan Komandarev

De film begint in 1970, wanneer Alex (Saško) wordt geboren in een klein Bulgaars stadje. Zijn familie emigreert al snel naar het Westen, meer bepaald naar Duitsland. 25 jaar later slaat het noodlot toe. Door een zwaar auto-ongeluk verliest Saško zijn ouders en lijdt hij zelf aan geheugenverlies. Saško's grootvader, de legendarische (of beruchte?) Bai Dan, komt naar Duitsland om hem te helpen. Bai Dan leert zijn kleinzoon backgammon spelen en neemt hem mee met een reis per tandem naar Bulgarije. Zo krijgt Saško uiteindelijk niet alleen zijn geheugen, maar ook zijn zin om te leven terug.

Светът е голям... is ondertussen uitgegroeid tot een cultfilm en kreeg vele onderscheidingen, zowel in Bulgarije als daarbuiten. Zo mag de film prijzen vanop de internationale filmfestivals in Bergen, Warschau, Zürich, Almaty, Vilnius, Minsk, Taipei, enz. op zijn palmares zetten.

(Rusland) / Zweden / Noorwegen / Frankrijk / Duitsland 2022, Marusja Syroečkovskaja

Vorig jaar nog op Film Fest Gent, dit jaar in onze intieme filmreeks.

In deze aangrijpende documentaire toont Syroečkovskaja hoe haar geliefde Kimi ten onder gaat aan drugs. Ze puzzelt hiervoor honderden uren beeldmateriaal samen die ze gedurende twaalf jaar (sinds haar zestiende) van haar leven heeft gemaakt. De film is tegelijk een weerspiegeling van het leven voor jongeren in Rusland: ze toont de inertie van de generatie millenials die zich machteloos voelt tegenover de toenemende politieke repressie onder Vladimir Poetin. 

De documentaire viel in de prijzen tijdens het Bilbao International Festival of Documentary and Short Films, Buenos Aires International Festival of Independent Cinema, Ghent Film Festival en Singapore International Film Festival.

Onlangs verscheen in Raam op Rusland een interview met de regisseur: https://www.raamoprusland.nl/dossiers/cultuur/2447-portret-van-een-depressieve-generatie

Bosnië & Herzegovina 2022, Aida Begić 

Balada is een moderne interpretatie van het "perfecte vrouwbeeld" dat in veel Zuidslavische folklore ballades naar voren komt. In die ballades schikten vrouwen zich vaak aan hun tragische lot, in deze film, echter, gaat Begić op zoek naar moderne vrouwelijke liefde, vrijheid en identiteit.

Het hoofdpersonage van de film, Merjem-Meri, is een dertigjarige huisvrouw en moeder van de achtjarige Mila. Ze verhuist na een huwelijk van tien jaar weer naar haar ouderlijke huis. Meri ontdekt er snel dat ze er verstrikt raakt in een web van provinciale regels, verwachtingen en een complexe relatie met haar ambitieuze moeder en haar verwende jongere broer. In een poging om zichzelf opnieuw te leren kennen, waagt ze zich aan een auditie voor een film die in haar buurt zal opgenomen worden.